Naturalne inhalatorium W Uzdrowisku Priessnitz w Jeseníku naturalnym czynnikiem leczniczym potwierdzonym przez Ministerstwo Zdrowia RC są warunki klimatyczne odpowiednie do przeprowadzania kuracji leczniczych. Stabilność tego wyjątkowego klimatu w jesenickim uzdrowisku systematycznie monitoruje już od ponad 50 lat automatyczna stacja monitoringu pogody znajdująca się bezpośrednio na terenie uzdrowiska. W ujęciu długoterminowym pomiary wykazały bardzo niski poziom zanieczyszczeń powietrza oraz z drugiej strony stabilny wysoki poziom jonów ujemnych (ze współczynnikiem jednobiegunowości bliskim 1,00) i wyższe stężenie lekkich jonów atmosferycznych (KLAI) na terenie kompleksu uzdrowiska oraz jego najbliższej okolicy. Ważnym wydarzeniem było uzyskanie w roku 2004 dowodu geochemicznego – na terenie uzdrowiska i okolic wykazano uwalnianie się biogennych pierwiastków śladowych z geosfery do atmosfery, zwłaszcza na obszarach potwierdzonych pęknięć tektonicznych i szczelin (pierwiastków takich jak np. sód, potas, wapń, magnez, żelazo, brom, lit oraz innych ważnych pierwiastków biogennych poprawiających odporność, stymulujących układ hormonalny i wspierających kondycję psychomotoryczną). Świadectwa efektów klimatoterapii w Uzdrowisku Priessnitz (UP) w Jeseníku powstały w wyniku wzajemnej współpracy zespołu pracowników UP z klimatologami, biologami, hydrogeologami, geofizykami i lekarzami Instytutu Endokrynologii w Pradze, Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Karola w Pradze, Wydziału Medycyny i FTK UP w Ołomuńcu, lekarzami MU w Brnie oraz firmy AQUA MINERA z Brna. W miejscu równej powierzchni pod głównym budynkiem sanatorium Priessnitza, przy stromych zboczach uzdrowiskowej promenady, w miejscach między rodzinnym domem Vincenta Priessnitza oraz willą Jubileuszową przebiega jedno z głównych pęknięć tektonicznych z udowodnionym uwalnianiem się pierwiastków biogennych do atmosfery, dlatego też pobyt i ruch w tym obszarze jest miejscem inhalacji specyficznych bioaerozoli – naturalnym inhalatorium. Cały parter inhalatorium został zaprojektowany z myślą o zastosowaniu powierzchniowego systemu ornamentalnego jako intensyfikacji efektu leczniczego. Meandrujący trawiasty chodnik i biegnące przez niego proste linie starają się symbolizować rozpadlinę tektoniczną i za pomocą tej popularnej formy zwrócić uwagę zwiedzających na to zjawisko przyrodnicze. Obszar zaprojektowano tak aby był kolorowy, z wykorzystaniem wielu rodzajów niealergicznej roślinności. Kompozycja roślin zapewnia nie tylko wysokie walory estetyczne ale przede wszystkim wspiera i wzmacnia efekty lecznicze. Koncentracja i kombinacja roślin uzupełnia właściwe elementy terapeutyczne mikroklimatu jednocześnie wspierając różnorodność biologiczną (hotele dla owadów, domki dla jeży, budki dla ptaków). Bioróżnorodność Zmniejszanie różnorodności biologicznej mogłoby doprowadzić do spadku ilości zasobów naturalnych oraz mogłoby zagrozić różnorodności ekosystemów. Odnowienie i zwiększenie ilości nasadzeń drzew, krzewów, bylin i innych roślin, czy umieszczenie elementów wspierających bioróżnorodność (hotele dla owadów, domki dla jeży, budki dla ptaków…) mogłoby wnieść na obszar ten życie nie tylko w postaci samej zieleni, sadzonki mogłyby przyciągnąć i zapewnić schronienie dla wielu zwierząt. Wsparcie różnorodności biologicznej obszaruMARTWE DREWNOAby wesprzeć organizmy saproksyliczne na omawianym obszarze należy pozostawić niektóre pniaki czy obumierające drzewa, które będą stanowiły ofertę martwego drewna. Organizmy saproksyliczne to organizmy związane z obumierającym lub martwym drewnem lub z organizmami, które od takowego drewna są zależne. Dwie trzecie organizmów tych obecnie uważa się za gatunki zagrożone. Wśród zwierząt saproksylicznych dominują w większości bezkręgowce, a w szczególności klasa owadów do której taksonomicznie należy rząd chrząszczy. ŁĄKA MOTYLIDzięki wzbogaceniu trawników łąkowych oferta żywności i schronienia dla owadów, w tym przypadku zwłaszcza motyli jest znacznie większa. Na terenie tym znajduje się duża ilość polnych kwiatów i traw. ŁĄKA STORCZYKÓW Tereny wokół pawilonu muzycznego są ważnym siedliskiem storczyka męskiego signifera (Orchis mascula subs. signifera). Jest to podgatunek storczyka męskiego (Orchis mascula), który występuje niemalże na terenie całego naszego kraju, a w szczególności w jego wschodniej części. Rośnie on przede wszystkim na ubogich łąkach i pastwiskach, a także w jasnych lasach i wśród krzewów, występuje zarówno na wzgórzach jak i w górach. Jest to roślina wieloletnia, o wysokości 25–50 cm, z prostą łodygą, na podstawie oraz na liściach przyziemnych ma ciemne plamki. Kwiaty są w kolorze jasnofioletowym lub różowym, wargi u podstawy są białe aż do koloru zielonkawego, posiadają ciemne plamki. Kwitnie od maja do czerwca. Storczyk męski signifera należy do szczególnie chronionych gatunków roślin (według ustawy nr 114/92 Dz.U. o ochronie przyrody i krajobrazu), jest również włączony do międzynarodowej konwencji o ochronie gatunków zagrożonych wyginięciem CITES. HOTEL DLA OWADÓWTzw. hotel dla owadów to niewielka budowla, wykonana zazwyczaj z drewna, wypełniona różnymi rodzajami naturalnych materiałów. Jak wynika z jej nazwy, obiekt ten przeznaczony jest dla owadów, głównie zaś gatunków samotników, dla których jest on bezpiecznym schronieniem dla ich jaj, z których wylęgną się larwy a następnie po przeobrażeniu dorosłe osobniki. Gatunki te poszukują do złożenia jaj najróżniejszych szczelin, wgłębień w drewnie, łodygach roślin, w ścianach lub w ziemi. Zarówno w ogrodach naturalnych jak i ekologicznych są one ważnymi pomocnikami, którzy zapobiegają nadmiernemu rozmnażaniu się innych gatunków owadów, które konwencjonalny ogrodnik postrzega w kategoriach szkodników. W dzisiejszych czasach nawet minimalne „wady“ budynków są natychmiast usuwane, wypełniane izolacją itp. co oznacza, że szpary, pęknięcia, szczeliny i inne dawne skrytki owadów szybko znikają. W ogrodach również coraz rzadziej można spotkać niezbyt estetyczne, ale bardzo użyteczne dla owadów zakątki gęstych krzewów, zapomniane stosy drewna czy kupki kamieni. Z tego też względu budowa takiego hotelu dla owadów jest bardzo korzystna. DOMEK DLA JEŻYTo mała budowla z drewna z korytarzem o długości około 60 cm, która prowadzi do wentylowanego legowiska o wymiarach około 40x40 cm. Powinna być umieszczona w dogodnym, cichym miejscu w pobliżu krzaków, ponadto należy ją położyć na ziemi i przykryć ściółką lub liśćmi. Domek dla jeży jest zimowym schronieniem oraz miejscem dorastania młodych jeży, ewentualnie innych zwierząt. BUDKI DLA PTAKÓWSą używane przez ptaki gniazdujące zazwyczaj w dziuplach drzew w zamian za dziuple, które znajdowały się w ściętych drzewach. OBSZARY KRZEWÓWSą one szczególnie ważne jako schronienie oraz źródło pożywienia dla ptaków i innych zwierząt. Schemat roślin naturalnego inhalatorium
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Różnorodność biologiczna (bioróżnorodność) oznacza różnorodność organizmów żywych. Istnieje wiele definicji różnorodności biologicznej, ponieważ jest to skomplikowane wielopoziomowe zjawisko. Światowa Fundacja Ochrony Przyrody zdefiniowała w roku 1989 bioróżnorodność jako „bogactwo organizmów żywych na Ziemi, miliony roślin, zwierząt i mikroorganizmów, włącznie z genami które zawierają oraz złożone ekosystemy, które tworzą środowisko naturalne“
Aby chronić populację storczyków niezbędne jest zapewnienie niezmienionych warunków dla ich wzrostu oraz odpowiedniego sposobu dbania o dany teren – w szczególności w zakresie czasu i intensywności koszenia, wykorzystania powierzchni, jej zacienienia itp. Jego istnienie zależy od symbiozy z mikroskopijnymi grzybami, szkodzi im zwłaszcza nawożenie, nieodpowiedni czas koszenia oraz zmiana mikroklimatu poprzez np. zacienienie przez drzewa lub dany reżim wodny.
